Op 5 mei herdenken we in Nederland de bevrijding. Maar illegale vreemdelingen kennen in Nederland geen vrijheid. Altijd dreigt opsluiting, vaak voor onbekende duur. Nederland is al meerdere malen door het Europese hof voor de Rechten van de Mens op de vingers getikt voor het vastzetten van mensen zonder papieren, inclusief kinderen. Amnesty International voert actie voor een humaner vreemdelingen-beleid onder het motto 'Ik schaam me diep'. Dat doen wij ook op het bevrijdingsfestival op 5 mei. U vindt ons op het Plein van de Vrijheid, op de Groeneweg, vlak bij het hoofdpodium onder de Oldehove.

Nederland sluit jaarlijks zo'n zesduizend vreemdelingen op. Ze zitten niet vast omdat ze een strafbaar feit hebben gepleegd. Ze wachten op behandeling van hun asielverzoek of op uitzetting. Volgens internationaal recht is dit opsluiten toegestaan, maar Nederland doet het veel vaker en veel langer dan nodig en humaan is. Bovendien is het detentieregime onnodig streng. Vreemdelingen verblijven gemiddeld 16 uur per dag op een tweepersoonscel. In tegenstelling tot strafrechtelijk gedetineerden hebben ze geen recht op arbeid en onderwijs, noch op incidenteel verlof bijvoorbeeld wanneer een familielid is overleden.

Negatieve gevolgen
Detentie heeft bewezen negatieve gevolgen voor, vaak getraumatiseerde, vreemdelingen. De onduidelijkheid over de duur van detentie, het zware regime en onduidelijkheid over de toekomst veroorzaken gevoelens van angst en depressie, met soms (pogingen tot) zelfmoord en zelfbeschadiging tot gevolg. Velen ervaren het als vernederend en spreken van verlies van eigenwaarde en identiteit.
In Nederland worden ook minderjarigen, slachtoffers van marteling en mensenhandel, zwangere vrouwen, (psychisch) zieken en ouderen gedetineerd. Zij hebben nog meer dan anderen te lijden onder de detentie en lopen extra gezondheidsrisico's.

Alternatieven
Zijn er alternatieven voor detentie? Ja, die zijn er. In verschillende landen is de afgelopen jaren ervaring opgedaan met andere vormen van toezicht en begeleiding. Amnesty bracht hierover al in oktober 2011 het rapport
Alternatieven voor vreemdelingendetentie uit.

Het kan anders en het moet anders. Amnesty vindt dat de overheid een einde moet maken aan het automatisch detineren van uitgeprocedeerde asielzoekers en illegale migranten. Detentie mag alleen als uiterste redmiddel wanneer andere, lichtere middelen niet afdoende zijn. Kwetsbare groepen zouden nooit in vreemdelingendetentie mogen worden geplaatst. Amnesty roept de regering op actief te werken aan het ontwikkelen en aanbieden van alternatieven.

Helpt u ons die oproep kracht bij te zetten? Amnesty bouwt dit voorjaar aan een 'Wall of Shame'. Die plaatsen we in eerste instantie online, maar uiteindelijk willen we op het Binnenhof een echte muur gaan bouwen. Bezoek onze stand op het Bevrijdingsfestival en bouw met ons mee door uw oproep op de muur te plaatsen. Maar u kunt ook de petitie ondertekenen, die we aan staatssecretaris Teeven gaan aanbieden. Schaamt u zich ook diep voor de manier waarop Nederland omgaat met vreemdelingen? Kom op 5 mei naar onze stand en laat uw stem horen.